Thông tin mới nhất về kế hoạch đàm phán đa phương gia nhập WTO của Việt Nam cho biết, trong tháng 10, ngoài phiên đàm phán ngày 9/10 tới sẽ có thêm 1 phiên đàm phán nữa dự kiến vào ngày 25/10.
Với lịch trình đàm phán này, việc Việt Nam gia nhập WTO trong tháng 10 gần như không thể xảy ra.
Được biết, hiện nay Việt Nam đang chuẩn bị để lên đường đàm phán phiên đa phương ngày 9/10. Đây là phiên hết sức quan trọng và là phiên quyết định chúng ta có vào WTO trong tháng 11 hay không. Nếu phiên 9/10 thuận lợi thì phiên tiếp theo ngày 25/10 chủ yếu là rà soát lại lần cuối các thủ tục trước khi kết nạp Việt Nam làm thành viên WTO.
Nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ thì mọi vấn đề cơ bản sẽ sớm được kết thúc. Đầu tháng 11, Đại hội đồng WTO sẽ họp và Ban thứ ký sẽ trình ra Đại hội đồng các tài liệu về việc kết nạp Việt Nam là thành viên. Nếu được thông qua thì Việt Nam coi như về cơ bản đã kết thúc đàm phán trước Hội nghị APEC và đáp ứng các yếu tố là thành viên WTO.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là kế hoạch, việc đàm phán càng về cuối chắc chắn sẽ có nhiều bất ngờ và căng thẳng. Một dẫn chứng cụ thể là Đoàn đàm phán Việt Nam mới có chuyền làm việc tại Gieneva trở về hôm 1/10. Trong đợt công tác này hai bên tiếp tục rà soát các vấn đề liên quan đến việc Việt Nam gia nhập WTO.
Điều bất ngờ gây cho chúng ta nhiều ngạc nhiên là Báo cáo của Ban công tác có sự thay đổi rất nhiều. Điều này chứng tỏ hiện nay vẫn còn các nước đưa ra các yêu cầu mới và tiếp tục được cập nhật. Đoàn Việt Nam đã mang bản mới này về để nghiên cứu xử lý.
Trong khi đó, việc công bố các cam kết WTO của Việt Nam đến nay vẫn chưa thể thực hiện được. Theo quy định của WTO, việc công bố chỉ được thực hiện khi Ban thư ký tổng hợp xong nhưng đến nay việc tổng hợp của Ban thư ký vẫn chưa hoàn thành. Vì vậy, việc công bố vẫn tiếp tục phải chờ đợi.
Trước tình hình này, theo các chuyên gia, việc gia nhập WTO chỉ còn vấn đề thời gian mà thôi. Nếu việc Việt Nam không gia nhập trước Hội nghi APEC vào tháng 11/2006 thì với tốc độ đam phán như thế này chậm nhất cũng vào đầu 2007. Chúng ta không nên quá quan tâm đến thời điểm gia nhập. Nhanh chậm 1 - 2 tháng không có ý nghĩa về mặt kinh tế.
Vấn đề là, vào WTO không phải là mục đích của chúng ta. Mục đích của chúng ta là phát triển thành công chiến lược phát triển kinh tế xã hội đặt ra. Gia nhập WTO là một phương tiện để đạt mục đích mà khi đã là một phương tiện thì chúng ta không gia nhập bằng bất cứ giá nào. Và quan điểm cũng được chính Bộ Trưởng Trương Đình Tuyển khẳng định gần đây.
Trong khi đó, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản số 1488/TTg-QHGT về những vấn đề còn lại trong đàm phán gia nhập WTO mà các bộ, ngành cần thực hiện. Theo đó, Bộ Tài chính cần trình Chính phủ sửa đổi một số điều của Nghị định số 155/2005/NĐ-CP ngày 15.12.2005 quy định về việc xác định trị giá hải quan đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu; ban hành quy định về phí hải quan phù hợp với quy định của WTO và cam kết của Việt Nam; phối hợp với Bộ Văn hoá-Thông tin quy định mức phí kiểm duyệt văn hoá nhập khẩu.
Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ, ngành: Bưu chính Viễn thông, Thương mại, Văn phòng Chính phủ, Văn hoá-Thông tin, Khoa học-Công nghệ, Toà án Nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và các cơ quan liên quan rà soát thực hiện một số vấn đề liên quan đến thực hiện cam kết trong gia nhập WTO