Nguồn tin từ Geneva cho hay, lúc 17h chiều 7/11 (giờ Hà Nội), ông Chủ tịch Đại hội đồng WTO đã gõ búa chính thức thông qua toàn bộ hồ sơ gia nhập của VN. 20h30, Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển và Tổng giám đốc WTO Pascal Lamy đã ký vào Nghị định thư gia nhập của VN.
Như vậy, chỉ còn đợi Quốc hội VN phê chuẩn việc gia nhập và 30 ngày sau khi Đại hội đồng WTO nhận được thư phê chuẩn này, Việt Nam sẽ chính thức trở thành thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới.
Champagne đã nổ vang sau lễ ký kết, với sự tham gia của toàn thể Ban công tác và bạn bè quốc tế, chung vui với Việt Nam.
"XIN CHÚC MỪNG VN"
Đó là lời chúc mừng bằng tiếng Việt do đích thân ông Tổng Giám đốc WTO Pascal Lamy đọc lên sau lễ ký kết.
Trong diễn văn chào mừng của mình, ông Tổng Giám đốc WTO đã dành những lời đẹp đẽ nhất để ca tụng Việt Nam.
"Hôm nay là một ngày trọng đại đối với gia đình WTO: Chúng ta đón chào Việt Nam là thành viên thứ 150. Như trong mọi gia đình khác, sự xuất hiện của một thành viên mới là thời khắc của niềm hân hoan và đón mừng", người đứng đầu Tổ chức Thương mại Thế giới nói.
"Như nhiều thành viên đã chứng kiến, những nỗ lực phi thường mà Việt Nam đã thực hiện để chuẩn bị cho tư cách thành viên ngày hôm nay sẽ là một niềm cảm hứng đối với tất cả chúng ta".
Việt Nam đã mất 11 năm để chuẩn bị gia nhập WTO, bao gồm 8 năm đàm phán. Ban Công tác về việc gia nhập WTO của VN được thành lập ngày 31/1/1995 và đã gặp nhau 14 lần kể từ tháng 7/1998 tới tháng 10/2006.
"Việt Nam đã chứng tỏ làm thế nào để những cải cách trong nước có thể đâm hoa kết trái ngọt. Tỷ lệ tăng trưởng của VN năm ngoái là 8%, đầu tư nước ngoài tăng hơn 6 tỷ USD và xuất khẩu luôn tăng 20%. Và chắc chắn còn có nhiều thành tựu nữa sẽ tới cùng với những điều luật mới, những biện pháp cải cách hành chính và cam kết đối với hàng hoá và dịch vụ của Việt Nam".
Đáp lại, Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển khẳng định các cuộc đàm phán gia nhập WTO gắn liền chặt chẽ với những cải cách kinh tế của đất nước ông, được cả thế giới biết đến với cái tên "Đổi Mới".
"Chính những cải cách này đã bảo đảm tốc độ tăng trưởng liên tục của Việt Nam, tạo ra một nền tảng vững chắc cho việc gia nhập WTO".
Mặt khác, tư cách thành viên WTO sẽ giúp Việt Nam đẩy nhanh tiến trình đổi mới, tạo ra cơ hội mở rộng giao thương, một công cụ quan trọng của tăng trưởng kinh tế", Bộ trưởng Tuyển nói.
Tuy nhiên, nhân vật trực tiếp chỉ đạo đàm phán gia nhập WTO của VN cũng nói thêm rằng việc gia nhập WTO "sẽ đặt ra những thách thức lớn đối với nền kinh tế Việt Nam". Nhưng ông khẳng định "chúng tôi tin tưởng rằng với việc mở rộng hợp tác với các thành viên WTO, Việt Nam sẽ tận dụng tối đa cơ hội, giải quyết thành công các thách thức, đảm bảo tăng trưởng nhanh và bền vững cũng như đóng vai trò tích cực trong việc phát triển hệ thống thương mại đa phương".
VN sẽ là một thành viên tin cậy của WTO
Người đứng đầu Tổ chức Thương mại Thế giới nói rằng, tư cách thành viên WTO không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với Việt Nam mà còn đối với bản thân Tổ chức Thương mại Thế giới.
"Với sự tham gia của VN, chúng ta đã chứng tỏ cho cả thế giới thấy rằng hệ thống thương mại đa phương tiếp tục cho thấy tính ưu việt, toàn diện và sự hấp dẫn của mình", ông Pascal Lamy nói.
Trong diễn văn đáp từ, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm khẳng định Việt Nam "sẽ nghiêm chỉnh thực hiện các cam kết của một thành viên, đồng thời sẽ tích cực đóng góp vào các công việc chung của Tổ chức"
"Với nỗ lực của bản thân và sự hỗ trợ, hợp tác nhiệt tình của các thành viên WTO khác, Việt Nam nhất định sẽ là một thành viên tin cậy và có trách nhiệm của WTO, sẽ góp phần xứng đáng vào các nỗ lực chung nhằm xây dựng một hệ thống thương mại đa biên công bằng, bình đẳng và cùng có lợi', Phó Thủ tướng cam kết.
Sự dũng cảm và quyết tâm hội nhập
Tổng Giám đốc WTO Pascal Lamy đã ca ngợi sự dũng cảm, chủ động và quyết tâm hội nhập của giới lãnh đạo Việt Nam như một nhân tố mấu chốt làm nên thời khắc lịch sử ngày hôm nay.
"Chúng ta sẽ không có mặt ở đây ngày hôm nay nếu không có sự dũng cảm và quyết tâm của các nhà lãnh đạo Việt Nam.
11 năm trước, Việt Nam đã bắt đầu một hành trình dài hướng tới WTO. Chuyến đi này là một phần trong sự khởi đầu rộng lớn hơn của nền kinh tế Việt Nam dưới chính sách ĐỔI MỚI. Tư cách thành viên WTO sẽ giúp VN củng cố các cuộc cải cách này và tận dụng các cơ hội mở rộng giao thương như một động lực cho tăng trưởng kinh tế và phát triển", ông Lamy nói.
Ông Pascal Lamy, người đã từng đấu trí cùng Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển trên bàn đàm phán thời còn là Cao uỷ phụ trách thương mại của EU cũng không quên dành những lời ca tụng cho các nhà đàm phán VN.
"Tôi muốn đặc biệt đề cập đến người bạn cũ của tôi, Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển, người chỉ đạo đàm phán, Thứ trưởng Thương mại Lương Văn Tự và toàn bộ đoàn đàm phán Việt Nam.
Nếu không có nỗ lực không mệt mỏi của họ cả trên bàn đàm phán lẫn ở nhà, chúng ta sẽ không thể chứng kiến giờ khắc lịch sử này ngày hôm nay. Đó là một đội đàm phán xuất sắc. Họ là những nhà đàm phán cứng rắn. Họ có tầm nhìn rõ ràng, họ đầy quyết tâm và thông thạo các kỹ năng. Họ kiên định ngay cả trong những tình huống khó khăn nhất. Họ xứng đáng với sự tôn trọng của các thành viên WTO và lời cảm ơn của ngươì dân VN", ông Lamy nhấn mạnh.
Tiếng gõ búa khép lại một đoạn đường 11 năm
Có mặt tại lễ kết nạp Việt Nam, Đại sứ Ngô Quang Xuân, trưởng phái đoàn Việt Nam tại WTO nói ông sẽ không bao giờ quên thời khắc thiêng liêng, tự hào này.
Lúc 4h chiều, phiên họp đặc biệt của Đại hội đồng WTO xem xét kết nạp Việt Nam bắt đầu. Toàn bộ 149 thành viên WTO đều tham dự phiên họp. Đích thân Tổng Giám đốc WTO Pascal Lamy ra đón Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm cùng đoàn đại biểu VN.
Ông chủ tịch Đại hội đồng Eirik Glenne đã trình bày 4 bộ hồ sơ văn kiện cam kết của Việt Nam xin gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới, bao gồm báo cáo của Ban công tác dài 260 trang; bản cam kết dài 560 trang của Việt Nam trong lĩnh vực hàng hóa, thuế quan, trợ cấp nông nghiệp cùng lộ trình xuất khẩu; bản cam kết trong lĩnh vực dịch vụ 60 trang; cuối cùng là dự thảo nghị định thư về việc gia nhập WTO của Việt Nam.
Sau khi trình bày mỗi dự thảo văn kiện, ông Eirik Glenne hỏi: “Có quý vị nào không thông qua báo cáo này không? Nếu có đề nghị giơ tay”.
Không có một ý kiến nào phản đối. Sự im lặng trong 5 giây.
đã thông qua hồ sơ gia nhập của VN.
Sau cùng, đúng 17h, giờ Hà Nội, ông Chủ tịch Đại hội đồng WTO đã gõ búa chính thức xác nhận Đại hội đồng WTO đã thông qua hồ sơ gia nhập của VN.
11 năm chuẩn bị, 8 năm đàm phán, bao cảm xúc, chờ đợi và hy vọng dồn nén đã vỡ oà trong chốc lát. Những nhà đàm phán được tiếng là "cứng rắn" cũng không kìm được xúc động.
Suốt bao năm, họ luôn "căng trí, căng óc" với từng điều khoản một, đấu trí với đối tác, với sự thúc ép và kỳ vọng của công luận và cả tâm lý căng thẳng của bản thân khi đi trên lằn ranh mỏng manh giữa công và tội, khi mà một phút sơ xảy, sai lầm có thể gây hậu quả không lường được với đất nước. 11 năm trời đã kết thúc một cách tốt đẹp.
Ngày 28/11 tới, Quốc hội Việt Nam sẽ xem xét, thảo luận việc Việt Nam gia nhập WTO. 30 ngày sau khi WTO nhận được quyết định phê chuẩn của Quốc hội Việt Nam, VN sẽ trở thành thành viên đầy đủ của tổ chức này.